Cycle Sport Groningen

• 14 nov. 2022 21:25:00

Rob Heller pakt zilver bij EK triatlon in Bilbao

A man needs a moment of glory!

Na het behalen van de 3de plaats op het NK standaard Duathlon in Almere (10 km hardlopen, 40 km fietsen, 5 km hardlopen), op 16 april 2022, besluit de Multi sporter in mij - daarbij heel enthousiast gemaakt door triathleet Jan van der Sleet - om 5 maanden volop in training te gaan voor de Europe Triathlon Multisport Champioenships in Bilbao Spanje. Dit 8 dagen durend triathlon festijn kent naast alle varianten van de triathlon op de laatste dag, 24 september 2022, naast de ‘halve triathlon’ de Middle Distance Triathlon Aquabike. Ik word deelnemer AgeGroup AG 70+ en heb het geweten!

De trainingen. Eind vorige eeuw heb ik op initiatief van een goede zwemtrainer mijn snelle schoolslag laten inruilen voor de borstcrawl, de doorgaans snelste zwemslag. De stand van zaken: 4 banen borstcrawl gaan goed, daarna treedt de vermoeidheid in en wordt het weer de schoolslag. De onderwater opnamen van sport-wetenschapper Janco Nollens tonen aan: een goede zwemslag en de armslag van de borstcrawl is duidelijk voor verbetering vatbaar, hetgeen vooral rust zal opleveren en daardoor meer snelheid en uithoudingsvermogen zal genereren. Er staat mij niets anders te doen dan minimaal 2 à 3 keer per week te zwemmen en zodra het even kan begin mei de open water trainingen te volgen. De correcte zwemtechniek duurt gauw 1 tot 3 jaar en vanwege de vele zwemtrainingen heb ik voortdurend spierkramp in de bovenarmen en vooral de kuiten. De eerste wetsuit (een instapper) wordt aangeschaft en behoort strak om het bovenlichaam te zitten. Bij flinke inspanning heb ik het gevoel geen lucht te krijgen. De speurtocht naar een ander wetsuit wordt ingezet, evenwel bemoeilijkt door corona en leveringsproblemen. Gelukkig heeft een sportwinkel in Amsterdam een soepel zittend neopreen wetsuit, dat zich “strak, maar niet oncomfortabel” om mijn huid vormt. Uiteindelijk zal ik in 5 open water meren en plassen kennis en ervaring opdoen. De eerste maanden kenmerken de zwemtrainingen zich door vele veranderingen, het uitproberen van mogelijkheden en het opvolgen van adviezen, waardoor geregeld mijn ondertoon is ‘was ik hier maar nooit aan begonnen’.

Met de tijdrit trainingen verloopt het gelukkig voorspoediger. Mijn trainer Jacob Veenstra, Striid Coaching, bepaalt mijn trainingsprogramma. Wel neem ik van hardlopen en fitness tijdelijk afscheid. De twee intervaltrainingen en 1 duurtraining per week blijven standaard in mijn trainingsschema staan. De duurtraining wordt langzaam uitgebreid naar 4 uur per week. Verder zijn er aanpassingen aan het drinksysteem op de tijdritfiets nodig. De langere afstand (90 km) maakt tussentijdse vochtinname noodzakelijk en er wordt gekozen voor een liggende bidon tussen de, op een andere wijze gemonteerde, extensies van de tijdritfiets. Specialistenwerk.

Met het vorderen van de tijd wordt er contact gezocht met de Triathlonbond (NTB). Voor deelname aan een EK dient selectie plaats te vinden: is de deelnemer aantoonbaar ‘EK-waardig’. Mijn 3de plaats op het NK Duathlon, met de snelste fietstijd, en een eerdere deelname aan de monstertijdrit (140 km) worden door de NTB geëxtrapoleerd naar het fietsparcours in Bilbao en goed bevonden. Met zwemmen heb ik geen portfolio opgebouwd en wordt een zwemtest vereist over 1,9 km met wetsuit in open water met tijdregistratie, binnen de limiettijd en voor een bepaalde datum.

De zwemtest. Drie dagen voor de einddatum in augustus 2022 vindt in Hoogeveen de zwemtest plaats. Ik heb Henk-Jan Dolsma van Boemerang, Voeding en Leefstijl, bereid gevonden met mij mee te zwemmen. De druk maakt mij nerveus. Na kort inzwemmen, wordt er gestart. Enkele honderden meters verder legt Henk-Jan de zwemtest stil. Ik schrik. Henk-Jan zegt: “Je bent veel te gespannen. Draai je om op je rug en ontspan. Als wij weer starten, adem jij om de slag naar rechts. Ik kom naast je zwemmen en adem om de slag naar links”. Wij vervolgen de zwemtest en kijken elkaar steeds in de ogen. Er komt rust over mij, de ademhaling wordt regelmatiger en ik kom zelfs in een soort van flow.

Ik finish net binnen de limiettijd. De NTB is wat zuinig met hun antwoord, accepteert de zwemtijd en nodigt mij uit voor deelname aan het EK Triathlon. Nu is het echt!     Ik ben Henk-Jan dankbaar voor dit prachtige en onvergetelijke zwemmoment.

Een maand voor de wedstrijd voel ik mij oververmoeid. De trainingen gaan goed, de hersteltijd is te weinig. In overleg met Jacob wordt een training overgeslagen. Deze ontwikkeling voedt mijn onzekerheid. Jacob stelt mij gerust en heeft veel vertrouwen dat het goed komt. Zijn “trust the process” en “train as you fight” zweven weken door mijn hoofd. Langzaam groeit bij mij het zelfvertrouwen. De zwemafstand afleggen met nog energie over dat is niet meer het probleem. Wat wordt de uiteindelijke zwemtijd en wordt daarmee voldaan aan de ‘cut off time’? Alleen de toekomst zal dat uitwijzen.

De periode voor vertrek is erg druk. In Papendal wordt de verplichte wedstrijdkleding gepast. In Frankrijk wordt bij Z3ROD de kleding besteld en bedrukt met de achternaam. Verwacht wordt dat deelnemers kennisnemen van de vele triathlon reglementen en vlak voor vertrek wordt een uitgebreid document, de Athlete Guide, op de website van de organisatie geplaatst. Dat vergt enige studie en overleg met Jacob. Op basis van het antidopingbeleid ben ik genoodzaakt van bloeddruk-medicatie te switchen. Het hotel wordt geregeld en de TT-bike schoongemaakt en van technisch onderhoud voorzien. In de hoop niks te vergeten en met zoveel mogelijk sportspullen mee om op onverwachte situaties te kunnen anticiperen, ben ik blij de huisdeur achter mij dicht te trekken en eindelijk te kunnen vertrekken naar Spanje.

De racedag. Op weg naar Bilbao met de TT-bike droog in de auto blijkt bij aankomst het hotel van bovenaf neer de kijken op de kade waar de start zal plaatsvinden. De pre race, een paar dagen voor de racedag, blijkt in overvol Bilbao nauwelijks mogelijk. Om de 150 meter stoplichten. De dag erna met de auto het fietsparcours verkend. Bij de online briefing, de dag voor de race, noemt de organisatie het fietsparcours ‘hilly and technical’. Met 3 beklimmingen is het parcours pittig, niet heel zwaar. Veel drempels en niet al te beste wegen. Kortom, niet echt mijn parcours. Vooraf zwemmen in de rivier is er niet bij. Zoals overal in Europa is ook in Bilbao de waterstand duidelijk lager, de groene aanslag op de zijkanten van de kades is goed zichtbaar.
Op de wedstrijddag regent het. ‘s Morgens is er 3 uur de tijd om in de transitiezone alle benodigdheden op de plaatsen van bestemming/ wedstrijdnummer te brengen. In de ‘gearbag’ behoren zich alle spullen te bevinden die tijdens het fietsen nodig zijn en die niet op de TT-bike zijn te bevestigen. Dat betekent 300 identieke ‘blauwe gearbags’ opgehangen aan rekken en enkel te onderscheiden aan de hand van eveneens 300 racenummers. Zo ook identieke groene ‘street wearbags’ met spullen die deelnemers na de race nodig hebben. Na het zwemmen dienen alle zwemspullen in de gearbag te worden opgeborgen en deze dienen te worden teruggehangen op racenummer. De looproute in de transitiezone naar de TT-bike en vandaar naar de start van het fietsparcours dient goed in het geheugen te worden geprent. De deelnemers zijn volgeplakt met hun racenummer: 1 op de badmuts, 3 op de fietshelm, 1 op de TT-bike, 1 op de rechterarm, 1 op het linker onderbeen, een polsbandje en een timing chip om het linker onderbeen.

De rolling start. ‘s Middags om 15:20 uur is de ‘rolling start’. In de regen staan alle deelnemers op de koude stenen van de kade, want er ligt geen tapijt. Voor het eerst maak ik kennis met de overige deelnemers AG 70+. Dat gaat onwennig, want je bent vreemd voor elkaar. Tegelijkertijd is er meteen een soort vertrouwensband, wij delen dezelfde passie. De Engelsen zijn in de meerderheid met 3 deelnemers, verder een Fransman, een Italiaan en ondergetekende. Intuïtief maak ik een inschatting, maar ik weet eigenlijk niet goed waarvan en waarop. Twee hebben podiumervaring, iedereen heeft maanden getraind en is geselecteerd. Op grond van onze leeftijd staan wij bijna geheel achteraan in de rij athleten.

Er hangt een sfeer van nervositeit, adrenaline en zweetlucht. De laatste push ups worden gedaan, controle of de zwembril goed zit en wij worden naar de kade gedreven waar de start plaatsvindt. Ik denk aan de woorden van Jan van der Sleet: “De eerste 200 meter ga je hard in de zwemrace. Daarna zijn rustige en technisch goede slagen belangrijk. Nog belangrijker: vooral de ademhaling steeds onder controle houden”! Ik laat mij in het water vallen, zie en voel overal lichamen. Het is begonnen.

Swim. Het water blijkt zout te zijn. Van met de stroom mee in het midden van de rivier zwemmen en stroomopwaarts aan de kant, komt weinig terecht. Het komt niet eens meer in mij op. Overal lichamen. Mijn doel is: rust in de zwemslag, armen zover mogelijk strekken, rust in de ademhaling. Om die reden koos ik bij de start voor een koolhydraten gel zonder cafeïne. Mijn gedachten zijn: van brug naar brug. Eerst maar de eerste helft. Ik word behoorlijk ingehaald. Bij het keerpunt Guggenheim kijk ik om: gelukkig nog niet de laatste. Op de terugweg merk ik dat ik zigzag zwem. Dat blijkt later volgens de Garmin observaties ook zo te zijn. Ik probeer mij op de boeien midden in de rivier te richten; niet goed wetende of ik nu stroomopwaarts of stroomafwaarts zwem. Voor mij zie ik deelnemers langs de kade zwemmen. Wat betekent dat? Ik kan niet goed nadenken. Laten rusten. Ik heb nu voor het midden van de rivier gekozen. Er is in elk geval niet veel stroming, denk ik. Vlak voor de finish krijg ik in het gehele linkerbeen spierkramp. Ik ga op mijn rug liggen en strek mijn been. Direct komt er een speedboot van de politie of organisatie langszij. In het Spaans wordt mij hulp aangeboden. Zonder te reageren, draai ik mij om en zwem met kramp verder. Vandaag is de politie zeker niet mijn vriend. Een week later lees ik in een verslag dat in een eerdere race de politie in een speedboot door het deelnemersveld heen vaart om een deelnemer, meegesleept door het tij, uit het water te halen. Zo kan het dus ook. Ik kom uit het water en finish in 47’. Opgelucht. Goed voor mijn doen, zeker in dit woelige en stromende water. Dat geeft de burger moed.

Transition. In de transitiezone is het van belang niet te veel tijd te verliezen en tegelijkertijd in rust de handelingen te verrichten die nodig zijn. Alle zwemspullen in de gearbag, die ik niet direct terugvind en alle fietsspullen op en aan het lichaam. Inname van voeding en water. Snel naar de TT-bike. Fietsschoenen aan en met de TT-bike in de hand hardlopend naar de opstapstreep voor het fietsparcours.

Bike. Even later rijd ik over de brug waar ik net onderdoor ben gezwommen. Ik kom in de stad, waar ik enkele dagen geleden vanwege verkeersdrukte mijn pre race training niet heb kunnen uitvoeren. Ik overweeg of ik direct in de tijdritmodus ga. Ik maak een bocht naar links en direct weer naar links. Hier rijd ik op de grote uitvalsweg van het centrum van Bilbao naar buiten de stad. Die weg met al die stoplichten. Nu totaal verkeersvrij. Het midden van de weg geheel met pionnen afgezet. Nergens verkeer van rechts of links. Op de rotondes overal politie.

Een meesterlijk gevoel komt over mij. Als ik het nu niet doe, hoef ik het nooit meer te doen. Ik leg mijn armen in de tijdritmodus: nu moet ik het laten zien. Dit is mijn sterkste discipline. Ik heb mij voorgenomen gemiddeld 200 Watt te rijden. Ja, maar nog meer wil ik voldoen aan Jacob’s woorden “jij hoort daar thuis” en vooral naar de NTB dat ik aantoon EK-waardig te zijn. Natuurlijk ook voor mijzelf dat ik EK-waardig ben. Daar gaat het mij om en niet om een tijd neer te zetten. Dat kan ik alleen doen om nu zo hard mogelijk te tijdrijden. Geen interne motivatie, deze meer geïnjecteerde externe motivatie komt bovendrijven.

Na ongeveer 11 km springt op een stuk slecht asfalt mijn bidon met water en elektrolyten van de fiets. Het gebeurt onopzettelijk en ik besluit door de rijden.  Hoewel het licht regent en niet warm is, betekent vochtverlies prestatieverlies. Bij de ‘Aid Stations’ op 36 km en 60 km besluit ik staand zo snel mogelijk nagenoeg een bidon water leeg te drinken.  De beklimmingen gaan heel goed. Tientallen jongere deelnemers open inschrijving die mij bij de zwemrace voorbij zijn gegaan, slok ik de een na de ander op. Omhoog en op egaal terrein doe ik er alles aan om een zo hoog mogelijk tempo vast te houden. Omlaag neem ik geen risico op dit zeer bochtige, technische parcours met nat, soms slecht wegdek. Het gevolg is dat mijn gemiddelde vermogen met 60 Watt uiteindelijk daalt naar 167 Watt. Op 30 km voor de finish besluit ik coûte que coûte het tempo vast te houden. Als ik Bilbao weer binnenrijd, probeer ik binnen de 3 uur te finishen. Dat lukt net niet, maar als ik de finish overkom, vind ik dat ik ‘voortreffelijk’ heb gereden. Niet eerder heb ik dergelijke bewoordingen voor mijzelf gebruikt.

Na de finish. Als ik kort daarna de transitiezone verlaat, spreekt de al gefinishte Nederlandse gouden medaillewinnares (AG 35+) Babette Fokkens-Ancery mij aan. Zij ziet meteen in World Traithlon mijn zwemtijd al geregistreerd staan, maar mijn fietstijd nog niet. Onderweg heb ik gezien in elk geval 1 mede AG-deelnemer te hebben ingehaald. Babette is hoopvol voor een goed resultaat. Ik krijg het koud, wil terug naar het hotel, onder de douche. Nog voor ik even op bed wil liggen om vervolgens in het hotel het diner te nuttigen, stuurt Babette mij een sms met de felicitatie dat ik Europees zilver heb gewonnen. Ik kan het moeilijk geloven. Later op de avond als ik al in bed lig, stromen de felicitaties binnen. Nog later op de avond verschijnt er een bericht op de Trikipedia website ‘Europese kampioenschappen Multisports afgelopen: goud en zilver voor Babette Fokkens en Rob Heller op de aquabike’ (de eerste en enige zilveren plak voor de Oranjes). Ik slaap goed.

De volgende dag aan het begin van de middag is de huldiging en de prijsuitreiking. Samen met 2 Engelsen sta ik op het podium. Gisteren zagen wij elkaar kort voor de start van de race. Nu voor de tweede keer, weer kort, nog wat ongemakkelijk, enige informatie uitwisselend. De blijdschap overheerst! Bijzonder moment!  Wij blijven 3 weken in Spanje. Maria was er voor mij. Nu wil ik alle tijd er voor Maria zijn. Een duurzaam blij en voldaan gevoel komt over mij en zal lang blijven bestaan!

Conclusie. Nadere analyse geeft aan dat ik inderdaad zigzaggend heb gezwommen. Een goede Swolf, volgens trainer Jacob, een zeer solide zwemonderdeel. Door nog meer rust in de zwemslag en ademhaling te brengen en meer training zal ik sneller gaan zwemmen.

Mijn wens op de tijdrit een gemiddelde Power van 200 Watt te rijden is niet gelukt. Het is 167 Watt geworden. Evenwel met een Normalized Power van 197 Watt. Gelet op het fietsparcours (technisch, bochtige afdalingen, regen, mijn gewicht/ lengte; kortom niet direct op mijn lijf geschreven) heb ik, volgens trainer Jacob, een bijna perfecte uitvoering laten zien qua “hoe verdeel ik mijn inspanningen”. Mijn voortreffelijk gevoel is hiermee geobjectiveerd.

Veel clichés zijn waar. Je doet er heel wat voor en je laat er heel wat voor! Je doet het nooit alleen, zonder trainer Jacob, trainer Henk-Jan, initiator Jan van der Sleet en andere belangstellenden en meedenkers was ik nooit zover gekomen!  En altijd weer die vraag, ook na loftuitingen: waarom haal je al dat gedoe op de hals? Er zijn 100 antwoorden. Feit is, geen enkel antwoord voldoet voor de vraagsteller.

Het was mooi en zwaar. Soms heel mooi en heel zwaar. Niet de race, je hebt er immers goed voor getraind. Alles er omheen, maakt het zwaar. Heb ik wat te bewijzen? Ja, natuurlijk. Belangrijker: ik voel mij er heel goed bij en vitaal! Wie wil dat nu niet? Ik wil mijn tijd niet invullen met kopjes theedrinken. En 1 van die 100 antwoorden waarom ik deelneem aan een EK Triathlon? Dit is de mooiste, die ik kreeg gestuurd en kan beamen: ‘A man needs a moment of glory’!

Tot slot, mijn aandacht gaat dit keer extra uit naar mijn partner Maria. Ook dat cliché is absoluut waar: zij leert mij dat het voor haar eveneens 4 à 5 maanden, naast mooie momenten, vaker een last en afzien is! Mijn dank is groot, Maria!

Bijschrift bij de foto's:

Foto 1.  Het zwemparcours in Bilbao, keerpunt bij museum Guggenheim.
Foto 2 . De transitiezones voor 300 toptriathleten.   
Foto 3.  Tijdens het fietsparcours voor Guggenheim.                     
Foto 4.  Huldiging uitreiking medailles.